G kod ve Post-Processor
G kodu aslında bir programlama dilidir. G kodu ile yazılmış bir program text dosyasından ibarettir ve Notepad ile açıp ekstra bir editör gerektirmeden düzenleme yapılabilinir. G kodu 1950’li yıllarda MIT servomechanism laboratuvarında geliştirilmiş ve daha sonra g kodu standardizasyonu ile 1980 de ISO 6983 no’lu standart kabul edilmiştir.
Post ,G kodu ile yazılmış bir program olarak adlandırılır. Post-Processor ise Post yani G kodu çıktısının oluşmasını sağlayan şablon olarak niteleyebiliriz. Bir translator gibi çıktıyı yani Post’u makinenin diline çevirir.
Bilgisayar ortamındaki programlar nasıl bilgisayarda çalışıyorsa (neticede bilgisayar da makinedir), G kodu ile yazılmış bir program da CNC makinesi üzerinde bu şekilde çalışır. G Kodları makine üzerinde Kontrol Ünitesi yardımı ile çalışır ve makine üzerinde bulunan kontrol üniteleri bu kodları algılayarak parçanın işlemesini gerçekleştirir.
Kontrol üniteleri (Kontrolör) tezgahların beyni olup CNC tezgahlarına G kodunu yorumlayan ve yön veren araçlardır. Birçok kontrol ünitesi mevcuttur. Kontrol üniteleri standart G kodunu kodlarını destekleyebilir, standarda yakın olabilir ya da kendi özgü bir dili olabilir. Kendine özgü bu diller için bir translator görevi üstlenen Post-Processor Post’u kontrol ünitesi diline göre düzenler ve makine bu kodları algılayarak işlemesini gerçekleştirir.
Post’u oluşturmanın iki yolu vardır. Birincisi elle yazmak, ikincisi CAM programı kullanarak oluşturmak. Günümüz Teknolojisi ile yaygın olarak CAM programlarında takım yolu oluşturduktan sonra G kodu elde edilir. Peki, bizim CAM programımız standart g kodu veriyor, ama CNC deki kontrol ünitesi standart değil. O zaman hata alırız. Bu sorunu nasıl aşacağız? Her kontrol ünitesine ayrı bir CAM programımı olması lazım? Bu CAM üreticileri için çok büyük masraf ve çok gereksiz olurdu. Bu sorunu Post-Processor Mekanizması getirerek çözdüler.
Yukarıdaki resim Post-processor’un CAM yazılımı ile nasıl entegre çalıştığını göstermektedir. Bu sıralamaya göre önce kontrol ünitesine özel Post-Processor yazılır. Daha sonra Post-Processor ile aşağıda sıralandığı gibi kontrol ünitesine göre özelleştirmeler yapılabilir;
- Satır numarası olsun mu olmasın mı? Varsa kaçar kaçar artsın.
- Takım değiştirirken güvenli noktaya gitsin mi?
- Takım değiştirirken magazin de bir sonraki takımı hazırlasın mı?
- Dairesel interpolasyonda I, J mi yoksa R mi bassın.
- Postun bitiminde ve ya başlangıcında sabit bir koordinata gitsin.
… gibi bir çok alternatif özelleştirme yapılabilir.
Her CAM programının Post-Processor dosyasını oluşturmak için kendine ait basit bir programlama dili vardır. Şuan her CAM programı takımyolu oluşturduktan sonra standart bir kod oluşturuyor. Oluşan bu kod bir sonraki aşama olan Post-Processor’e gidiyor ve Post-Processor çıktısı yani Post dosyası oluşuyor. Bu oluşan Post dosyasını artık CNC tezgahlarında çalıştırabiliriz.
Yazar: Süleyman Türkoğlu
Her geçen gün değişen ve gelişen teknoloji, 3. Sanayi devriminin habercisi gibi…